Γράφει ο Δρ. Κωνσταντίνος Πυργάκης Αγγειοχειρουργός
Για ποιό λόγο χρειάζεται να επισκεφθούμε έναν Αγγειοχειρουργό;
Οι Αγγειοχειρουργοί είναι οι ιατροί που ασχολούνται με την διάγνωση και αντιμετώπιση των αγγειακών παθήσεων και πιο συγκεκριμένα των παθήσεων των αρτηριών, των φλεβών και των λεμφαγγείων. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τον λόγο που θα χρειαστεί να αναζητήσουν έναν Αγγειοχειρουργό αφού οι περισσότεροι αναζητούν την εκτίμηση από άλλες ειδικότητες όπως ορθοπεδικοί, παθολόγοι, καρδιολόγοι και εν συνεχεία παραπέμπονται σε αγγειοχειρουργό για πιο εξειδικευμένη εκτίμηση.
Είναι γεγονός ότι πολλές από τις αγγειακές παθήσεις, όπως τα ανευρύσματα της κοιλιακής αορτής ή η καρωτιδική νόσος, είναι ασυμπτωματικές στα πρώτα στάδια και οι περισσότεροι άνθρωποι διαγιγνώσκονται για αυτές τις παθήσεις σε τυχαίο έλεγχο για άλλους λόγους (όπως σε υπερηχογραφήματα ή αξονικές κοιλίας) ή στα πλαίσια προληπτικών εξετάσεων.
Οι Αγγειοχειρουργικές Ενώσεις στην Ευρώπη και την Αμερική έχουν θεσπίσει προληπτικές εξετάσεις ανίχνευσης αγγειακών παθήσεων με σαφή κριτήρια όπως η ηλικία, το φύλο ή κάποιες συνυπάρχουσες παθήσεις. Δυστυχώς στην Ελλάδα ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων για τις αγγειακές παθήσεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων. Στις ΗΠΑ, ανεξαιρέτως όλοι οι άνδρες στην ηλικία των 65 ετών υποβάλλονται σε υπερηχογράφημα κοιλιακής αορτής γιατί έχει βρεθεί ότι το 7-8% των ανδρών πάσχουν από ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής.
Θα αναφέρουμε τους κύριους λόγους και ενδείξεις που θα χρειαστεί κάποιος να λάβει εξειδικευμένο έλεγχο των αγγείων:
α. Άντρες ηλικίας άνω των 65 ετών ή πρώτοι βαθμού συγγενείς ανθρώπων με ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής από την ηλικία των 50 ετών θα πρέπει να υποβληθούν σε έλεγχο της κοιλιακής αορτής κατά κανόνα με υπερηχογράφημα κοιλιακής αορτής ως προληπτική εξέταση ανίχνευσης ανευρύσματος κοιλιακής αορτής.
β. Όλοι οι άνθρωποι με ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη δικαιούνται στην ηλικία των 50 ακόμα και εάν είναι ασυμπτωματικοί να επισκεφθούν αγγειοχειρουργό ο οποίος θα κάνει έλεγχο των αρτηριών ιδιαίτερα των κάτω άκρων μιας και επηρεάζονται από τον σακχαρώδη διαβήτη.
γ. Όλοι οι άνθρωποι ηλικίας άνω των 50 ετών με παράγοντες αθηροσκλήρωσης όπως κάπνισμα, υπερλιπιδαιμία, αρτηριακή υπέρταση, στεφανιαία νόσο καλό θα ήταν να ζητήσουν έναν ολοκληρωμένο αγγειολογικό έλεγχο.
δ. Άνθρωποι με φλεβικές παθήσεις όπως κιρσούς (διογκωμένες φλέβες υποδόριες), ευρυαγγείες (μικρές μωβ ή μπλε φλέβες στο δέρμα των ποδιών), οίδημα (πρήξιμο) των κάτω άκρων οπωσδήποτε θα πρέπει να αναζητήσουν αγγειοχειρουργό. Μερικές καταστάσεις όπως πόνος, ερυθρότητα και σκληρία κατά μήκος ενός κιρσού, πρήξιμο του όλης της γάμπας ή του μηρού ίσως να απαιτήσουν πιο σύντομα την ιατρική εκτίμηση.
ε. Κάθε άνθρωπος μπορεί να υποβληθεί σε προληπτικό αγγειολογικό έλεγχο εφόσον το επιθυμεί.
γ. Συμπτώματα ή σημεία που πιθανόν να απαιτηθεί αγγειοχειρουργική εκτίμηση είναι τα εξής:
1. Ψυχρότητα, πόνος του σκέλους και αδυναμία κίνησης δακτύλων (Επείγουσα εκτίμηση)
2. Έλκος σε δάκτυλο χεριού ή ποδιού ή στην κνήμη και στο πόδι. Πάντα θα πρέπει να γίνεται αγγειοχειρουργική εκτίμηση, έλεγχος των αγγείων και κατάταξη του έλκους σε φλεβικό, αρτηριακό ή άλλης αιτιολογίας.
3. Παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο ή Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Συνήθως αντιμετωπίζονται σε νοσοκομεία αλλά η συμβολή του Αγγειοχειρουργού έγκειται στην εκτίμηση, αξιολόγηση και αντιμετώπιση των αθηρωματικών πλακών που υπάρχουν σε διάφορες αρτηρίες και ειδικά στις καρωτίδες.
4. Χρόνια πυελικό άλγος σε νέες γυναίκες εφόσον έχουν αποκλειστεί τα πιο συχνά αίτια. Σε κάποιες περιπτώσεις, το χρόνιο πυελικό άλγος μπορεί να οφείλεται σε μια ομάδα παθήσεων των αγγείων που μπορεί να προκαλέσουν πίεση κάποιων φλεβών όπως των λαγονίων ή των νεφρικών φλεβών και να εκδηλωθούν με άτυπα συμπτώματα.
5. Πόνος που εμφανίζεται με το βάδισμα κάποιας απόστασης στις γάμπες, μηρούς ή γλουτούς μπορεί να οφείλεται σε βλάβη κάποιας αρτηρίας και θα χρειαστεί εκτίμηση των αρτηριών των άκρων από Αγγειοχειρουργό.
Οι Αγγειοχειρουργοί είναι οι κατάλληλοι ιατροί για την αντιμετώπιση ή παρακολούθηση ασθενών με τις παρακάτω παθήσεις:
α. Ανευρύσματα κοιλιακής και θωρακικής αορτής καθώς και άλλων εντοπίσεων
β. Πλάκες στις καρωτίδες που στενεύουν τον αυλό
γ. Αρτηριακές πλάκες ή άλλες βλάβες των άνω, κάτω άκρων καθώς και των αρτηριών της κοιλίας
δ. Φλεβική ανεπάρκεια και κιρσοί, ευρυαγγείες των άκρων
ε. Φλεβικές ή αρτηριακές θρομβώσεις
στ. Έλκη στα πόδια ή τα δάκτυλα
ζ. Παθήσεις των λεμφαγγείων όπως το λεμφοίδημα